کاربرد سبک‌کننده‌های خاک چیست؟
قبل از اینکه بخواهیم درباره کاربردهای سبک کننده های بسترهای کاشت بدانیم بهتر است که ابتدا درباره سبک کننده های خاک بدانیم. در این مقاله تحت عنوان کاربرد سبک کننده های خاک چیست؟ به ویژگی ها و انواع سبک کننده های خاک می پردازیم.
سبک کننده های خاک یا خاک سبک از کجا آمده است؟ این اصطلاح از سختی و یا آسانی در شخم زدن در خاک آمده است. مثلا خاکی که بیشتر دارای ذرات ماسه باشد را خاک رس می گوییم که شخم زدن آن راحت نیست و ما را به یاد این ضرب المثل می اندازد که گاو نر می خواهد و مرد کهن. اما اگر دارای بیشترین ذرات درشت شن باشد به آن خاک سبک می گوییم.
اینکه خاک سبک در گیاهداری و باغبانی دارای اهمیت است فقط مربوط به شخم زدن نمی شود. بلکه وجود خاک سبک باعث می شود که گیاه خیلی آسان تنفس کند و رشد خوبی را داشته باشد. آب هم توسط ریشه بسیار اسان جذب می شود.
معایب فشردگی و سفتی خاک
خاکی که متراکم است برای گیاه مانند سم است. ریشه باید با قدرت بیشتری تلاش کنند تا بتوانند مواد مغذی را به گیاه برسانند. پس رشد و گسترش ریشه گیاه کم و کمتر میشود. رشد بد و ضعیف در ریشه باعث می شود که گیاه در نهایت از بین برود. این معایب باعث رشد بد و ضعیف در گیاه می شود.
در خاک سفت، زهکشی هم خوب صورت نمی گیرد و آب به کل گیاه نمی رسد. هوا به ریشه نمی رسد و در نتیجه خفه می شود. برای اینکه گیاه زنده بماند، ریشه نیاز به هوا دارد.
اصلاح خاک سفت
خاکی سفت است و سبک نیست برای گیاه اصلا مناسب نمی باشد. سفتی خاک باعث می شود که گیاه رشد خوبی را نداشته باشد. خاک سفت طوری عمل می کند که ریشه گیاه رشد خوبی را نداشته باشد و در نتیجه مواد مغذی و معدنی هم به گیاه نمی رسد. همه این عوامل باعث می شود که گیاه رشد خوبی را نداشته باشد. پس هر چه برای رشد گیاهتان تلاش کنید، نتیجه خوبی را نخواهید دید. در ادامه درباره دلایل سفت شدن خاک و رفع این حالت برای گیاه بیشتر می خوانیم.
دلایل سفتی خاک چیست؟
وقتی حفره های هوای داخل منافذ خاک، به هر دلیلی فروریزش کند و پر شود، تراکم در خاک بیشتر می شود.
یکی دیگر از دلایل تراکم در خاک می تواند فشاری باشد که انسان ها و حیوانات بر آن وارد می کنند. در جاهایی که رفت و امد زیاد است این مورد بیشتر محسوس است.
از دلایل دیگری که باعث ایجاد تراکم در خاک می شود، این است که کاری که روی زمین در شرایط نامساعد انجام شود. مثلا اگر در هنگام شخم زدن زمین خیلی خیس باشد، باعث می شود تا ساختار خاک از بین رفته و منافذی که وجود دارد هم از بین برود.
اگر در خاک مواد آلی مناسب و به اندازه وجود نداشته باشد، زیرا مواد آلی حفره های زیادی را در خاک حفظ می کند. خاک بر روی هم می نشیند و انباشته می شود.
خشک بودن بیش از حد زمین در هنگام شخم زدن هم باعث می شود که حفره های خاک از بین رفته و تراکم در خاک زیاد شود.
بعضی از زمین ها هم خودشان استعداد سفت شدن را دارند مثلا به دلیل وجود رس زیاد در خاک این اتفاق می افتد.
رفع سفتی خاک سفت و متراکم
اگر می خواهید گل و یا گیاهی را بکارید و خاک شما رسی است، بدانید که بدترین خاک را برای این کار انتخاب کرده اید. ولی می توان اصلاحاتی را انجام داد و خاک را از حالت سفتی و تراکم خارج کرد. با چند کار می توانید خاکتان را مناسب گل و گیاه کرده و اصلاحات انجام داد.
1. از فشردن و متراکم کردن خاک خوددرای کنید.
اولین نکته ای که باید در اصلاح خاک در نظر گرفت این است که رفتار خوبی را با خاک داشته باشید. خاک رسی باعث سفت شدن و متراکم شدن خاک می شود. متراکم بودن خاک رسی باعث می شود که کلوخه هایی سفتی در خاک تشکیل شود. این کلوخه ها باعث سفت شدن خاک رسی می شود و خاک خراب می شود.
2. روی خاک راه نروید.
اگر مواد معدنی مفیدی را به خاک اضافه کنید باعث می شود تا خاک شما بهبود پیدا کند و بستر مناسبی برای رشد گیاهتان باشد. بری این کار خوب است که از کمپوست استفاده شود. می توان از موادی که به سرعت کمپوست می شوند هم استفاده کرد. از این مواد می توان به کود حیوانی پوشیده، گیاهان سبز و کود برگ هستند. کاربرد سبک کننده های خاک اصلاح سفتی و تراکم در خاک است.
حدود 7 تا 10 سانتی متر مکمل یلخاک انتخابی خودتان را روی خاک رس ریخته و تا حد 10 الی 15 سانتی متری در خاک با ملایمت مخلوط کنید. تا یکی دو فصل بعد از انجام این کار در آبیاری هم دقت داشته باشید.
3. سطح خاک را با مواد آلی بپوشانید.
جاهایی از خاک رسی را با مواد کمپوستی که دیر رس هستند مانند پوست درخت، خاک اره و یا تراشه چوب بپوشانید. از ایتگونه مواد آلی به صورت مالچ استفاده کنید.
4. کاشتن محصولات مناسب
در فصل زمستان می توان از گیاهانی که خاک را می پوشانند، استفاده کنید. از جمله شبدر، یونجه تیموتی، ماشک گل خوشه ای و گاو زبان.
این گیاهان همانند مواد اصلاحی زنده برای خاک عمل می کند. کل گیاه در خاک می ماند و تبدیل به کمپوست می شود.
سخن آخر
در مقاله کاربرد سبک کننده های خاک آموختیم که، برای اصلاح سفتی و متراکم بودن خاک باغبانی راه های زیادی وجود دارد. مهم این است که راهی که انتخاب می کنید، رشد گیاه را به بهترین نحو انجام دهد. خاک مناسب و بدون ایراد باشد. استفاده از سبک کننده های خاک از راه های مسمر ثمر برای بهبود خاک و رشد گیاه است.