خاک آماده کاشت 

به هر محیطی که ریشۀ گیاه توان رشد و توسعه در آن را داشته باشد، بستر کاشت گفته می‌شود. بسترهای کشت دارای انواع مختلف هستند و پرکاربردترین آن‌ها خاک آماده کاشت است چرا که برای طیف وسیعی از انواع گیاه قابل استفاده بوده و برای مراحل مختلف رشدی مانند کاشت بذر یا کاشت قلمه مناسب است. در ادامه با انواع خاک آماده کاشت در فروشگاه گیاهامی آشنا خواهید شد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره جزئیات بسترهای آماده کاشت، می‌توانید به مطلبی که در انتهای این صفحه قرار داده‌ایم مراجعه نمایید. 

معرفی انواع خاک آماده کاشت 

به هر محیطی که ریشۀ گیاه توان رشد و توسعه در آن را داشته باشد، بستر کاشت گفته می‌شود. بسترهای کشت دارای انواع مختلف هستند و پرکاربردترین آن‌ها خاک آماده کاشت است چرا که برای طیف وسیعی از انواع گیاه قابل استفاده بوده و برای مراحل مختلف رشدی مانند کاشت بذر یا کاشت قلمه مناسب است. برای شناخت کامل بستر کشت و انتخاب بهترین ترکیب خاک برای گلدان به توضیحات صفحۀ بستر کشت مراجعه کنید. در ادامه مشخصا به معرفی خاک آماده کاشت می‌پردازیم؛ خاک آماده کاشت به ترکیبی گفته می‌شود که گیاه در آن به خوبی و دست کم برای مدتی بدون افزودنی‌ها رشد کند.

ترکیبات خاک آماده کاشت چیست؟

خاک آماده کاشت ترکیبات متفاوتی دارد؛ تولید کننده‌ها بر اساس نتایج تحقیقات، اقلیم منطقه‌ای که محصول در آن مصرف شده و نیاز بازار فروش، ترکیبات مختلفی را وارد بازار می‌کنند بنابراین توصیه می‌شود پیش از خرید خاک آماده کاشت از محتویات آن مطلع شوید و از تناسب محصول با نیاز گیاه خود اطمینان حاصل کنید. اما به‌طور کلی خاک‌های آماده کاشت عموما دارای پرلیت، ورمی کمپوست، ورمی کولیت، پیتماس، کوکوپیت، خاک رس، هوموس و خاکبرگ هستند.

چرا از خاک آماده کاشت استفاده کنیم؟

چرا برای کاشت گیاهان در گلدان از خاک باغچه استفاده نکنیم؟ اگر علاقه‌مند به نگهداری گل و گیاه هستید متوجه تفاوت گیاهانی که در خاک بستر آماده کاشت کاشته شده‌اند با گیاهانی که در مخلوط خاک‌های باغچه‌ای هستند شده‌اید. خاک باغچه یا مزارع کشاورزی ویژگی‌هایی دارند که برای کشاورزی در محیط‌های نام برده مناسب هستند. گلدان فضای کمتری در اختیار ریشه قرار می‌دهد بنابراین ریشه نمی‌تواند به دنبال هوا، آب و مواد غذایی توسعه پیدا کند، برای رفع این مسئله استفاده از خاک آماده کاشت توصیه می‌شود.

بهترین خاک برای گلدان چیست؟

خاک‌های آماده کاشت محصولاتی هستند که در سال‌های اخیر به وفور در فروشگاه‌های کشاورزی می‌بینیم. خاک آماده کاشت عموما برای کاشت گیاهان آپارتمانی به کار می‌رود چرا که تمام شرایط مورد نیاز برای رشد و توسعۀ ریشۀ گیاهان آپارتمانی را فراهم می‌کند، البته که خاک‌های آماده کاشت به عنوان بستر جوانه‌زنی بذر و یا گلکاری در فضاهای باز نیز استفاده می‌شود.

بستر کشت سبک

خاک آماده کاشت به دلیل داشتن درصد بالایی کوکوپیت، پیتماس و پرلیت سبک بوده و به مرور زمان فشرده نمی‌شود. فشردگی به معنای نزدیک شدن ذرات خاک به یکدیگر و کاهش جریان هوا و آب در آن است؛ در نتیجه‌ی این اتفاق به مرور جریان آب قطع شده و ریشه دچار خفگی می‌شود. علاوه بر این اگر از خاک آماده کاشت برای جوانه‌زنی بذر استفاده می‌کنید از تامین اکسیژن برای انجام این پروسه مطمئن خواهیدشد. به راحتی با فشار دادن وسیله‌ای مانند خودکار در خاک می‌توانید از میزان سبکی خاک گلدان اطمینان حاصل کنید. پس از مدتی آبیاری خودکار یا انگشت خود را در خاک گلدان فرو ببرید؛ اگر خودکار به راحتی در خاک فرو رفت نشان دهنده‌ی سبک بودن خاک است.

بستر کاشت استریل

استفاده از خاک باغچه و به‌طور کلی بسترهای کشتی که استریل و بسته‌بندی نشده‌اند ریسک انتقال عوامل بیماری‌زا، بذر علف هرز و آفات را افزایش می‌دهد. هر یک از این عوامل در محیط‌های آپارتمانی به راحتی و به سرعت رشد کرده و به دیگر گلدان‌ها منتقل می‌شوند. علاوه بر این‌ها کوکوپیت موجود در خاک آماده کاشت به عنوان یک ضد قارچ طبیعی عمل می‌کند. خاک آماده کاشت از این نظر برای جوانه‌زنی بذر نیز مناسب است چرا که بذر در روزهای اولیه‌ی جوانه‌زنی به شدت نسبت به بیماری و هرگونه آلودگی حساسیت نشان داده و از بین می‌رود. انواع خاک آماده کاشت که در فروشگاه‌های کشاورزی در دسترس هستند معمولا گندزدایی شده و عاری از آلودگی و ناخالصی بوده و مناسب استفاده در محیط‌های محدود با ریسک انتقال آلودگی بالا هستند.

بستر کاشت مغذی

خاک آماده کاشت معمولا دارای درصدی ورمی کمپوست و انواع کودهای آلی حیوانی و گیاهی است بنابراین مدتی پس از کاشت گیاه نیازی به کوددهی نیست. پس از این مدت نیز به راحتی با افزودن کمی کود شیمیایی به آب آبیاری و یا افزودن کودهای حیوانی پوسیده هنگام تعویض گلدان، می‌توان مواد غذایی مورد نیاز گیاه را تامین کرد. از جمله خواص کود حیوانی برای گلدان می‌توان به تامین عناصری مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم اشاره کرد هم‌چنین کود دامی پوسیده بافت خاک را نیز بهبود می‌بخشد. گیاهان آپارتمانی اغلب به دلیل محدود بودن محیط رشد ریشه نیاز غذایی کمتری نسبت به دیگر گیاهان دارند بنابراین بهترین کود برای گلهای آپارتمانی کودهایی هستند که با غلظت پایین تهیه شده و سبب مسمومیت گیاه نمی‌شوند. توصیه می‌شود برای انواع گیاه مانند بونسای، کاکتوس، بنفشه آفریقایی یا ارکیده که رژیم غذایی خاصی دارند از ترکیب خاک مخصوص آن‌ها استفاده کنید.‌

خاکبرگ

خاک‌برگ حاصل پوسیدگی برگ درختان غیر مثمر است. برای تهیه آن برگ‌‌هایی که در اثر خزان درختان روی زمین می‌ریزند را در یک منبع جمع کرده و با افزایش رطوبت و هوادهی به فرایند پوسیدگی برگ‌ها سرعت می‌بخشند. ماده‌ی حاصل قهوه‌ای تا سیاه رنگ بوده و دارای بوی مطبوعی است. خاکبرگ بافتی شکننده دارد، بسیار شبیه به کمپوست است و یک اصلاح کننده خاک پرکاربرد است. این اصلاح کننده به بهبود بافت خاک کمک می‌کند، ظرفیت نگهداری آب را افزایش داده و فضای مناسبی برای رشد کرم‌های خاکی و باکتری‌های مفید ایجاد می‌کند.

طرز تهیه خاک‌برگ گلدان

برای تهیۀ خاکبرگ، در فصل پاییز برگ‌های خشک درختانی که رگبرگ‌ ضخیم ندارند در محلی روی سطح زمین یا در یک گودال به صورت یک لایه جمع آوری می‌شوند. پس از آبیاری برای تامین رطوبت، مقداری کود نیتروژنه به منظور افزایش سرعت پوسیدگی برگ‌ها نیز افزوده می‌شود. لایه‌های برگ و کود نیتروژنه روی هم انباشته می‌شوند. پس از مدتی با رشد و نمو باکتری‌ها، برگ‌ها به ندرت می‌پوسند. هر از چند گاهی به منظور جلوگیری از افزایش بیش از اندازۀ دمای توده و از بین رفتن باکتری‌ها، تودۀ برگی از مکانی به مکان دیگر منتقل می‌شود، با انجام این عمل هوادهی نیز صورت گرفته و باکتری‌های هوازی به فعالیت خود ادامه می‌دهند.

تهیه خاکبرگ

خاکبرگ را می‌توان از جنگل‌هایی که این ماده به طور طبیعی و طی سال‌ها تولید شده نیز جمع‌آوری کرد از طرفی افراد می‌توانند در حیاط خانه به جمع‌آوری و انبار کردن برگ‌های خشک درختان و تولید خاکبرگ بپردازند. بنابراین این سوال مطرح می‌شود که با وجود در دسترس بودن خاکبرگ چرا باید برای خرید آن هزینه کرد؟

• جمع‌آوری خاکبرگ از جنگل‌ها به احتمال بسیار زیاد با انتقال آفات و بیماری‌های بسیار همراه خواهدبود چرا که محیط مرطوب و نسبتا تاریک جنگل فضای خوبی برای زندگی آن‌ها فراهم می‌کند. به این ترتیب ممکن است آفات یا انواع قارچ را در خاک گلدان مشاهده کنید.
• تهیۀ خاکبرگ اگر از طریق جمع‌‌آوری برگ‌ درختان شهری باشد احتمال وجود آلودگی‌ها در آن زیاد است. آلودگی هایی مانند سموم کشاورزی و یا نمک‌های مقابله با یخ زدگی آسفالت. این مواد پس از پوسیدگی برگ‌ها غلظت بیشتری پیدا کرده و می‌توانند خسارات بسیاری به گیاه وارد کنند.
• برای تولید خاکبرگ در خانه و یا به‌طور کلی تهیۀ کود از برگ درختان زمان بسیار زیادی صرف می‌شود؛ در شرایط عادی خاکبرگ پس از 8 تا 12 ماه قابل استفاده می‌باشد. مصرف خاکبرگ‌هایی که 3 یا 4 سال عمر دارند در اولویت است.
• خاکبرگ اگر به طور طبیعی تولید شود اجزا نسبتا درشتی داشته و باید پیش از مصرف الک شود.
• در آخر می‌توان به ارزش غذایی خاکبرگ اشاره کرد؛ خاکبرگ به تنهایی ارزش غذایی بسیار ناچیز دارد بنابراین از آن به عنوان خاک آماده کشت نمی‌توان استفاده کرد.

 تمام مسائل مطرح شده در خاکبرگ‌های بسته‌بندی موجود در فروشگاه‌های کشاورزی رفع شده اند؛ خاکبرگ بسته‌بندی استریل شده و عاری از آلودگی یا ناخالصی است، در کارخانه‌های بسته‌بندی نهاده‌ها خاکبرگ را پیش از بسته‌بندی الک می‌کنند تا چوب و قسمت‌های زاید جدا شود و در گلدان قابل استفاده باشد. خاکبرگ به تنهایی ارزش غذایی ندارد اما با افزون مقداری ورمی کمپوست، که کودی مناسب برای رشد گیاهان آپارتمانی است، به یکی از بهترین کودهای گیاهی تبدیل می‌شود.

خرید خاک آماده کاشت

انواع خاک آماده کاشت مانند خاکبرگ غنی شده با ورمی کمپوست را می‌توانید از فروشگاه‌های کشاورزی تهیه کنید. فروشگاه گیاهامی با عرضۀ انواع نهاده‌های کشاورزی از جمله خاک آماده کاشت درحال ارائۀ محصولات به سراسر کشور است.